Luật ngoài sân cỏ được tạo ra để duy trì sự công bằng trong bóng đá. Tuy nhiên, cho đến nay, nó vẫn là một khía cạnh gây tranh cãi trong bóng đá. Ngay cả khi công nghệ VAR ra đời, luật này vẫn tiếp tục gây ra nhiều nghi ngờ trong lòng người hâm mộ. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng tìm hiểu thêm thông tin liên quan đến luật việt vị trong bóng đá.
Luật việt vị là gì?
Về mặt ngôn ngữ, đây là một từ Hán-Việt thuần túy. Cụ thể, “viet” nghĩa là “cao”, và “vi” nghĩa là “vị trí”. Trong tiếng Anh, từ “offside” được dùng để mô tả tình huống này. Luật việt vị được biết là xuất hiện lần đầu tiên vào năm 1863, do Hiệp hội Bóng đá Anh ban hành. Trong những năm tiếp theo, luật liên tục được sửa đổi dựa trên sự phát triển của bóng đá.
Theo Điều 6 Luật Bóng đá FIFA, tình huống việt vị xảy ra khi một cầu thủ tấn công đứng thấp hơn hậu vệ cuối cùng (không phải thủ môn) khi một thành viên khác của đội chuyền bóng hoặc chạm bóng. Quan trọng nhất, một cầu thủ ở vị trí việt vị, tham gia vào tình huống có bóng hoặc cản trở hàng phòng ngự, sẽ bị coi là phạm lỗi.
Nếu trọng tài biên nhận thấy một cầu thủ đứng sai vị trí, ông ta sẽ giơ cờ. “Hình phạt” duy nhất là cầu thủ tấn công phải trả bóng cho đội kia. Trận đấu được bắt đầu lại bằng một quả đá phạt gián tiếp tại vị trí xảy ra lỗi.
Lịch sử luật vị vị trong bóng đá
- Nguồn gốc : Theo QQ88, luật việt vị xuất hiện vào thế kỷ 19, khi bóng đá mới bắt đầu hình thành, nhằm ngăn chặn những pha chơi không công bằng. Ban đầu, luật này yêu cầu ít nhất ba cầu thủ của đối phương phải ở trước bóng, nhưng từ năm 1925, FIFA đã sửa đổi thành hai cầu thủ để tăng tính hấp dẫn cho lối chơi tấn công.
- Thay đổi theo thời gian :
- 1990 : Luật được sửa đổi để vị trí của cầu thủ thứ hai và hậu vệ không bị coi là việt vị.
- 2005 : FIFA làm rõ khái niệm “tham gia hiệu quả” để tránh xung đột.
- Gần đây, công nghệ VAR và hệ thống bán tự động đã được sử dụng để hỗ trợ trọng tài.
Quy định luật việt vị trong bóng đá mới nhất
Khi nào người chơi ở vị trí việt vị?
Một cầu thủ được coi là ở trong khu vực tiếp bóng nếu tất cả các điều kiện sau đây được đáp ứng khi một cầu thủ khác chạm hoặc chuyền bóng:
- Đứng ở phía sân của đối phương .
- Vị trí này gần với đường biên ngang của đối phương hơn so với bóng và cầu thủ phòng ngự thứ hai (thường là thủ môn và hậu vệ).
- Lưu ý: Bàn tay và cánh tay không được tính khi xác định xem ai đó có ra khỏi địa điểm hay không, chỉ những bộ phận cơ thể hợp pháp (đầu, thân, chân) mới được tính.
- Có ít hơn 2 cầu thủ khác (bao gồm cả thủ môn) ở giữa cầu thủ đó và vạch cầu môn của đối phương.
Khi nào thì lỗi luật việt vị được xử lý?
Việc ở vị trí việt vị không có nghĩa là bị phạt. Chỉ khi một cầu thủ, trong khi đồng đội chạm bóng hoặc chuyền bóng, tham gia vào tình huống bằng cách:
- Can thiệp vào bóng : Chạm vào bóng hoặc cố gắng chơi bóng.
- Tấn công đối thủ : Chặn tầm nhìn, chuyển động hoặc hành động của cầu thủ đối phương.
- Khai thác : Tận dụng vị trí thuận lợi để ghi bàn hoặc tiếp tục tấn công sau khi bóng đã đi qua cột dọc, đường chuyền ngang hoặc thủ môn/hậu vệ.
Các hành vi không được coi là lỗi việt vị
Ngay cả khi ở vị trí việt vị, cầu thủ sẽ không bị phạt trong các tình huống sau:
- Thu hồi bóng trong tình huống bóng chết :
- Ném .
- Đá phạt góc .
- Hình phạt trực tiếp .
- Những người tham gia đầy đủ :
- Một cầu thủ ở khu vực trung lập không chạm vào bóng, không chạm vào đối thủ hoặc không tham gia vào trận đấu.
- Nhận bóng trực tiếp từ đối thủ : Ví dụ, nếu một hậu vệ cố tình chuyền bóng về.
- Đứng ở phần sân nhà hoặc xếp hàng với cầu thủ phòng ngự thứ hai hoặc với bóng.
Hình phạt lỗi việt vị
Nếu trọng tài quyết định rằng đã xảy ra lỗi việt vị, đội phòng ngự sẽ được hưởng quả đá phạt gián tiếp tại vị trí mà cầu thủ vi phạm đang đứng khi tình huống xảy ra.
- Bất kỳ bàn thắng hoặc cuộc tấn công nào xảy ra sau khi phạm lỗi việt vị (trước khi trọng tài dừng trận đấu) đều không được phép.
- Công nghệ VAR (trợ lý trọng tài video) hiện được sử dụng trong nhiều giải đấu lớn để xác định chính xác lỗi việt vị, đặc biệt là trong các tình huống tranh chấp.
Tại sao lại có luật việt vị trong bóng đá?
Luật việt vị đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì tính công bằng và tính giải trí của trò chơi. Về bản chất, đây là một trò chơi đòi hỏi sự hợp tác giữa các cầu thủ. Luật này giúp ngăn chặn các chiến thuật “chờ xem” để ghi bàn thắng không công bằng.
Nếu không đứng ngoài vị trí, các cầu thủ tấn công có thể dễ dàng “lẩn trốn” gần khung thành đối phương mà không tham gia vào lối chơi. Điều này làm gián đoạn đội hình phòng ngự của đội bạn và khiến trận đấu mất cân bằng. Với luật “ngoài khu vực”, một ranh giới rõ ràng được tạo ra để đảm bảo tất cả cầu thủ đều tham gia vào lối chơi chung.
Chiến thuật liên quan đến luật việt vị
- Bẫy việt vị : Bẫy việt vị: Các cầu thủ phòng ngự đồng loạt đẩy người lên ngay trước khi đối phương chuyền bóng, khiến cầu thủ tấn công ngã vào khu vực nhận bóng.
- Phá bẫy việt vị : Các cầu thủ tấn công cần lên kế hoạch di chuyển để tránh rơi vào thế việt vị khi đồng đội chuyền bóng. Điều này đòi hỏi sự phối hợp tốt và khả năng đọc trận đấu.
- Tình huống gây tranh cãi : Do tính phức tạp của luật, những tình huống mà một người đứng sai vị trí thường gây tranh cãi, đặc biệt là khi sự khác biệt chỉ vài cm. Công nghệ bán tự động ngoài hiện trường đang được thử nghiệm để tăng độ chính xác.
Những tranh luận về lỗi việt vị
Trước khi có VAR, việt vị luôn là chủ đề nóng hổi trong các giải đấu lớn. Trong suốt lịch sử bóng đá, rất nhiều bàn thắng quan trọng đã được ghi từ vị trí việt vị. Đã có những trường hợp bàn thắng bị từ chối vì trọng tài không nhìn thấy tình huống.
Nguồn tin tham khảo của những người quan tâm hướng dẫn đăng ký QQ88 cho biết, với những pha bóng diễn ra nhanh chóng chỉ trong vài giây, đôi khi tầm nhìn và trí thông minh của trọng tài biên không đủ để đưa ra quyết định. Do đó, đã có một số tranh luận về việc có nên xóa lỗi việt vị hay không.
Sau World Cup 2018, việc công nghệ VAR được xem là một bước ngoặt. Giờ đây, các quyết định việt vị đã chính xác đến từng milimet. Tuy nhiên, khi được áp dụng rộng rãi, công nghệ này đã gặp phải một số vấn đề khiến người hâm mộ không hài lòng. Nguyên nhân có thể là do góc quay hoặc việc nhiều trận đấu không được phát lại trên TV. Điều này đã làm dấy lên tranh cãi về tính minh bạch của việc sử dụng VAR.
Luật việt vị đã trải qua nhiều thay đổi quan trọng. Mặc dù vẫn có ý kiến cho rằng không nên bãi bỏ luật này, những luật việt vị trong bóng đá. vẫn là một trong những luật quan trọng nhất trong bóng đá. Thật khó để tưởng tượng bóng đá sẽ ra sao nếu không có luật việt vị. Hy vọng bài viết của Cakhia đã cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan đầy đủ về luật này trong bóng đá.
